Λύθηκε το μυστήριο με τον εξασθενημένο Μπετελγκέζ στον αστερισμό του Ωρίωνος. Ομάδα αστρονόμων δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους.
Ποιος είναι ο Μπετελγκέζ
Ο Μπετελγκέζ (Betelgeuse) αποτελεί έναν υπεργίγαντα πλανήτη στον αστερισμό του Ωρίωνος. Ο αστέρας φέρει και το όνομα 58 Ωρίωνος. Αποτελεί το ένατο λαμπρότερο άστρο στον ουρανό και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 640 ετών φωτός από τη Γη. Έχει χαρακτηριστεί και ερυθρός υπεργίγαντας. Η διάμετρός του είναι τόσο μεγάλη, που αν βρισκόταν στο κέντρο του Ηλιακού Συστήματος, η επιφάνειά του θα έφτανε μέχρι την τροχιά του Δία! «Καταπίνοντας» όλους τους εσωτερικούς πλανήτες. Η διάμετρός του είναι περίπου 1.180 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Ο Μπετελγκέζ έχει ηλικία 10 εκατομμυρίων ετών. Η μεγάλη μάζα του έχει οδηγήσει στη γρήγορη εξέλιξή του. Πιστεύεται ότι μέσα στις αμέσως επόμενες χιλιετίες πιθανώς θα εκραγεί ως υπερκαινοφανής αστέρας.
Σαν να έσβηνε σιγά-σιγά
Υπό κανονικές συνθήκες, ο πλανήτης φωτίζεται και σκοτεινιάζει διανύοντας μια περίοδο περίπου 400 ημερών. Ωστόσο αυτό που συνέβη πριν μήνες ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστο. Το αστέρι άρχισε να δίνει την εικόνα μιας συνεχούς θαμπότητας. Σαν να έσβηνε σιγά-σιγά. Η απώλεια φωτεινότητάς του ήταν πολύ μεγαλύτερη από οτιδήποτε άλλο είχε καταγραφεί ποτέ. Οι επιστήμονες δεν μπορούσαν να εξηγήσουν το φαινόμενο. Για μία ερευνητική ομάδα αστρονόμων, ωστόσο, αποτέλεσε τη “μεγάλη πρόκληση”. Πλέον έχουν καταλήξει στα συμπεράσματά τους. Και δίνουν την επιστημονική εξήγηση του φαινομένου.
Στην έρευνά τους, που δημοσιεύουν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature, απεικονίζουν την επιφάνεια του άστρου.
Συγκρίσεις με προσομοίωση
Ο αστρονόμος Miguel Montargès και οι συνάδελφοί του συγκέντρωσαν τα στοιχεία τους μέσω του τηλεσκοπίου VLT του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου. Ενός από τα πιο ισχυρά τηλεσκόπια στη Γη. Οι ερευνητές συνέκριναν τις εικόνες πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξασθένιση. Έκαναν προσομοίωση ,για να δουν τι είδους συμπεριφορά μπορεί να προκαλέσει τις απόψεις που αποκτήθηκαν.
Δύο σενάρια
Δύο ιδέες ήταν κυρίαρχες. Ίσως υπήρχε ένα μεγάλο δροσερό σημείο στην επιφάνεια του αστεριού. Πλανήτες όπως ο Μπετελγκέζ έχουν πολύ μεγάλα σημεία που μπορούν να προκαλέσουν πολύ υψηλές ή πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Ή ίσως υπήρχε ένα σύννεφο σκόνης που σχηματίζεται ακριβώς μπροστά από το αστέρι όπως φαίνεται από τη Γη. Η εξήγηση αποδεικνύεται «λίγο το ένα – λίγο το άλλο» εξηγεί η αστρονόμος Emily Cannon από το Katholieke Universiteit Leuven στο Βέλγιο. Πόσος χρόνος είναι αυτός; Δεκάδες, ακόμη και εκατοντάδες, χιλιάδες χρόνια είναι το είδος της περιόδου που συχνά αναφέρουν οι αστρονόμοι.
Σουπερνόβα
Η τελευταία σουπερνόβα που παρατηρήθηκε στο Γαλαξία μας ήταν το αστέρι του Κέπλερ, το οποίο παρατηρήθηκε το 1604. Τα αρχεία από αστρονόμους τότε δείχνουν ότι ήταν ορατό κατά τη διάρκεια της ημέρας για πάνω από τρεις εβδομάδες. “Η γενική ιδέα μας είναι ότι υπήρχε ένα δροσερό σημείο στο αστέρι. Λόγω της τοπικής πτώσης θερμοκρασίας, προκάλεσε στη συνέχεια το αέριο. Αυτό που εκτοξεύτηκε προηγουμένως, συμπυκνωμένο σε σκόνη” εξηγεί ο Montargès στο BBC News.
Προς μεγάλη έκρηξη;
Ο Μπετελγκέζ είναι περίπου 15-20 φορές μεγαλύτερος από τον Ήλιο. Ένας τόσο μεγάλος πλανήτης πιθανώς να οδηγηθεί σε σουπερνόβα.”Άρα, δεν ήταν τρελό να αναρωτιόμαστε πότε συνέβη αυτή η ασυνήθιστη εξασθένιση που ο Betelgeuse θα μπορούσε να οδηγηθεί σε μια εκπληκτική έκρηξη” αναφέρει ο Montargès.
Άλλοι ενδιαφέροντες σύνδεσμοι για τον Μπετελγκέζ:
Ο κόκκινος υπεργίγαντας Μπετελγκέζ
Είναι ο Μπετελγκέζ έτοιμος να εκραγεί;