Όσα φέρνει ο άνεμος!

Η «σπορά» τέτοιων ανεμογεννητριών στη θάλασσα έχει γίνει κοινό θέαμα στις βόρειες θάλασσες, αλλά συναντά την αντίδραση των νησιωτών στη Μεσόγειο, καθώς αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του τοπίου. Προσφάτως η τεχνολογία επέτρεψε την τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε μεγάλα βάθη, μακριά από τις ακτές. Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο του 2009 τέθηκε πιλοτικά σε λειτουργία μια θαλάσσια ανεμογεννήτρια των 2,3 μεγαβάτ, στο Hywind της Νορβηγίας, σε βάθος 220 μέτρων. Εκτοτε τεράστια τέτοια θαλάσσια αιολικά πάρκα άρχισαν να περνούν από τη φάση σχεδιασμού σε εκείνη της εγκατάστασης, με πιο εντυπωσιακή την ανακοίνωση της Ιαπωνίας – τον Σεπτέμβριο του 2011 – ότι θα στήσει τέτοιο πάρκο στα ανοιχτά της Φουκουσίμα, υποκαθιστώντας τους πασίγνωστους πυρηνικούς σταθμούς που έπληξε το τσουνάμι. Η πρόβλεψή τους είναι να έχουν 80 πλωτές ανεμογεννήτριες ως το 2020, που θα αποδίδουν 1 γιγαβάτ. Προς το παρόν πάντως το μεγαλύτερο υπεράκτιο αιολικό πάρκο του κόσμου είναι το «London Array», στις εκβολές του Τάμεση, όπου ήδη έχουν εγκατασταθεί 151 ανεμογεννήτριες. Όταν ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του έργου, στο τέλος αυτού του χρόνου, θα λειτουργούν 175 ανεμογεννήτριες που θα παράγουν 630 μεγαβάτ, καλύπτοντας τις ανάγκες περίπου 470.000 νοικοκυριών.

Παρά τον «ποιοτικά σταθερό άνεμο» που φυσάει στα πελάγη, είναι εύλογο να αναρωτιέται κανείς αν αξίζει τον κόπο και το υψηλότερο κόστος κατασκευής, εγκατάστασης και συντήρησης μια τέτοια επένδυση. Σε απάντηση αυτού ακόμη ένα επιχείρημα προστέθηκε στους υπολογισμούς των αιολο-βιομηχάνων, τον Νοέμβριο του 2011: Σε δύο ξεχωριστές μελέτες, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τέξας (UoT Austin) και του γαλλικού Εργαστηρίου Επιστημών του Κλίματος και του Περιβάλλοντος (LSCE) κατέδειξαν ότι η κλιματική αλλαγή επέφερε ήδη μείωση της μέσης ταχύτητας των ανέμων κατά 4%-12% στην Κίνα και κατά 5%-15% σε όλο το βόρειο ημισφαίριο. Αυτό μεταφράζεται σε μειωμένη απόδοση των ανεμογεννητριών τουλάχιστον κατά 14%. Επομένως η αναζήτηση ισχυρών και σταθερών ανέμων στα βαθιά είναι τώρα περισσότερο από ποτέ αιτιολογημένη.

«Παίκτης» και η Ελλάδα στην αιολική ενέργεια;

Χρησιμοποιώντας λογισμικό ανάλυσης των πτερύγων αεροσκαφών, οι ανεμογεννήτριες βελτιώνουν συνεχώς την απόδοσή τους.

Η πρόσφατη τεχνολογική πρόοδος στις ανεμογεννήτριες, θαλάσσιες και μη, οφείλει πολλά σε ένα ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα, το «Upwind.eu». Σε αυτό διερευνήθηκαν οι αναγκαίες παράμετροι κατασκευής ανεμογεννητριών των 20 μεγαβάτ, με πτερύγια άνω των 120 μέτρων. Τώρα, από 1ης Νοεμβρίου, τη σκυτάλη της έρευνας παίρνει ο διάδοχος του Upwind, to Innwind.EU [Innovative Wind Conversion Systems (10-20MW) for Offshore Applications], με προϋπολογισμό 19,5 εκατ. ευρώ και συμμετοχή 27 φορέων από εννέα ευρωπαϊκές χώρες.

Μολονότι εμείς, ως χώρα, δεν είχαμε την εμπειρία για να συνεισφέρουμε ως κατασκευαστές στην όλη μελέτη, αποδείχθηκε ότι είχαμε τους κατάλληλους μηχανικούς και ερευνητές για να συμβάλουμε επιστημονικά. Το γεγονός αυτό αποδείχθηκε περίτρανα με την απονομή δύο πανευρωπαϊκών βραβείων σε Έλληνες που συμμετείχαν στο Upwind, αλλά και με τη συνέχεια της συμμετοχής του ΚΑΠΕ, του ΕΜΠ και του Πανεπιστημίου Πατρών στο Innwind. «Το Βήμα» συζήτησε και με τους δύο βραβευθέντες και αναζήτησε απαντήσεις στα ερωτήματα που γεννιούνται: Μπορούμε να γίνουμε «παίκτες» στην αιολική ενέργεια, και πώς;

Τις απαντήσεις τους θα τις διαβάσετε στη συνέχεια. Πάντως, αν όντως φέρουμε την ανάπτυξη με κάτι τέτοιο, η Ελλάδα θα είναι η μόνη χώρα που κατάφερε «να σπείρει θύελλες προκειμένου να θερίσει ανέμους». «Δονκιχωτικότατο», δεν νομίζετε;