Στο πείραμα που ακολουθεί θα βρείτε οδηγίες για να φτιάξετε ένα μη-νευτώνιο υγρό (πχ σάλτσα κέτσαπ ή αίμα) και να το κάνετε να «χορεύει». Αναλυτικές οδηγίες και την επιστημονική εξήγηση για το πείραμα μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της Διαδραστικής Έκθεσης Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ευγενίδειου Ιδρύματος Τα νευτώνεια υγρά ή φυσικά ρευστά είναι αυτά που εμφανίζουν χαμηλό ιξώδες, είναι μάλλον ασυμπίεστα και κατά την ροή τους αναπτύσσονται πολύ μικρές εσωτερικές τριβές στα μόρια τους. Τέτοια ρευστά είναι π.χ. το […]
Ετήσια αρχεία: 2011
Η ραδιενέργεια είναι η αυθόρμητη αποσύνθεση των ατομικών πυρήνων με εκπομπή υποατομικών σωματιδίων μεταξύ των οποίων είναι τα άλφα και βήτα ή ηλεκτρομαγνητικών ακτίνων που ονομάζονται ακτίνες X και ακτίνες γάμμα. Το φαινόμενο ανακαλύφθηκε το 1896 από τον Γάλλο φυσικό Antoine Henri Becquerel όταν παρατήρησε ότι το στοιχείο ουράνιο μπορεί να μαυρίσει ένα φωτογραφικό φιλμ, έστω και αν μεσολαβεί ανάμεσά τους γυαλί ή μαύρο χαρτί. Επίσης παρατήρησε ότι οι ακτίνες που παράγονται είναι σε θέση να φορτίσουν τα ηλεκτροσκόπια δείχνοντας […]
Μιλώντας για την ραδιενέργεια
Ο μεγαλύτερος πλανήτης Ο Δίας κυριαρχεί ανάμεσα στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Όπως όλοι οι πλανήτες πάνω από ένα ορισμένο μέγεθος, είναι ένας αέριος γίγαντας κυρίως από υδρογόνο και ήλιο. Ο πιο μεγάλος αέριος εξωπλανήτης ανακαλύφθηκε το 2006 και πήρε το καθόλου ρομαντικό όνομα TRES-4. Βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα λαμπρό άστρο σε απόσταση κάπου 1.500 έτη φωτός από μας. Η διάμετρος του είναι, περίπου, 1.8 φορές την διάμετρο του Δία. Κατά περίεργο τρόπο όμως ο TRES-4 είναι […]
Τα μεγαλύτερα αντικείμενα στο σύμπαν
Η ταχύτητα είναι σχετική. Δεν υπάρχει κανένα απολύτως στάνταρτ για να ξέρουμε τι είναι “ακίνητο” στο σύμπαν. Ίσως το πιο κοντινό πράγμα να είναι η κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου (CMB), που λούζει όλο το σύμπαν. Η μετατόπιση λόγω φαινομένου Ντόπλερ της συχνότητας της σε όλο τον ουρανό – προς το μπλε στην μια κατεύθυνση και προς το ερυθρό προς την αντίθετη – μας αποκαλύπτει ότι, ως προς την CMB, η ταχύτητα του ηλιακού μας συστήματος φτάνει περίπου τα 600 χιλιόμετρα το […]
Το πιο γρήγορο αντικείμενο στο σύμπαν
Το διάστημα από μόνο του δεν είναι ούτε θερμό ούτε ψυχρό. Αφού δεν υπάρχει καθόλου ύλη δεν υπάρχουν και μόρια να ταλαντώνονται θερμικά, οπότε η θερμοκρασία δεν έχει κανένα νόημα. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά ψυχρά αντικείμενα στο διάστημα. Στο ηλιακό μας σύστημα το ψυχρότερο γνωστό σημείο είναι αρκετά κοντά μας. Το διαστημικό σκάφος Lunar Reconnaissance Orbiter ή LRO της ΝΑSΑ, το 2009 ανακάλυψε μόνιμα σκιασμένους κρατήρες πλησίον του Νότιου Πόλου της Σελήνης, στους -240 βαθμούς Κελσίου, μια θερμοκρασία πιο ψυχρή ακόμη […]
Το πιο ψυχρό αντικείμενο του σύμπαντος
Ένα ταξίδι προς τα πιο καυτά κλίματα του Κόσμου πρέπει να ξεκινήσει φεύγοντας από τον Ήλιο μας, που μπορεί να είναι το πύρινο κέντρο του ηλιακού μας συστήματος, αλλά με μια επιφανειακή θερμοκρασία 5.800 βαθμών Kelvin δεν πλησιάζει καν το κοσμικό ρεκόρ. Γιατί στα μπλε υπεργιγάντια άστρα η θερμοκρασία ξεπερνά τους 50.000 βαθμούς. Όμως, ακόμα κι αυτή την ξεπερνούν κάποιοι λευκοί νάνοι – είναι άστρα στα οποία έχει σταματήσει η καύση των στοιχείων του (γι αυτό λέγονται και εκφυλισμένα άστρα) […]
Η πιο ακραία θερμοκρασία του σύμπαντος
Οι γαλαξίες μας φαίνεται ότι λάμπουν στο διάστημα σαν να τα διαμάντια, όμως η λαμπρότητα τους οφείλεται στα δισεκατομμύρια φωτεινά άστρα και τα λαμπερά νεφελώματα που περιέχουν. Αλλά, ο Segue 1 δεν λάμπει όπως οι περισσότεροι γαλαξίες. Θεωρείται μάλιστα σαν ο πιο σκοτεινός γαλαξίας στην γειτονιά μας. Ο Segue 1 (φωτογραφία) απέχει μόνο 75.000 έτη φωτός από τη Γη, αλλά παρέμενε άγνωστος μέχρι το 2006, διότι η συνολική εκπομπή φωτός του είναι μόνο 300 φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο μας. […]
Το πιο σκοτεινό αντικείμενο στο σύμπαν
Για τους αστροφυσικούς, η φράση “και έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν” πήρε ένα εντελώς νέο νόημα, μετά την άμεση παρατήρηση – για πρώτη φορά – της τελικής συγχώνευσης δύο άστρων, τα οποία βρίσκονταν σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο και μάλιστα πολύ κοντά. Οι ειδικοί είχαν προτείνει εδώ και δεκαετίες ότι τέτοια άστρα – που περιστρέφονται τόσο κοντά το ένα στο άλλο που τα εξωτερικά στρώματά τους πρακτικά εφάπτονται – θα πρέπει τελικά να αναμιχθούν. Μια νέα […]
Συγχωνεύτηκαν δύο άστρα καθώς πλησίασαν οι τροχιές τους
Ένα έργο για όσους επιθυμούν να γνωρίσουν την προσφορά των Βυζαντινών στις θετικές επιστήμες Του Παναγιώτη Γ. Νιάρχου* “Στα χρόνια του Βυζαντίου oι θετικοί επιστήμονες, ιατροί, χρονολόγοι και αστρονόμοι” – εκδ. Δίαυλος, Αθήνα 2010 – ΣΤΡΑΤΟΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ – ΜΑΝΟΣ ΔΑΝΕΖΗΣ Η βυζαντινή εποχή αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ της ελληνικής αρχαιότητας και της νεότερης εποχής και στο Βυζάντιο βρίσκονται οι ρίζες του νεότερου Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Είναι γενικά παραδεκτό ότι με τον όρο Βυζάντιο εννοείται τόσο ο πολιτισμός […]
Οι επιστήμονες στο Βυζάντιο
Οι μαθηματικοί ζήλεψαν τον «Περιοδικό Πίνακα» των χημικών και αποφάσισαν να δημιουργήσουν κάτι ανάλογο, που θα περιλαμβάνει όλα τα δυνατά σχήματα στο σύμπαν σε τρεις, τέσσερις και πέντε διαστάσεις, συνδέοντας τα σχήματα μεταξύ τους με τον ίδιο τρόπο που συμβαίνει στα χημικά στοιχεία. Με άλλα λόγια, όπως είπαν, θέλουν να κατασκευάσουν μια «θεωρία χημείας» για τα σχήματα. Η πρωτοβουλία ανήκει στον καθηγητή Αλέσιο Κόρτι, του Τμήματος Μαθηματικών του Imperial College του Λονδίνου και συμμετέχουν ερευνητές από την Αυστραλία, την Ιαπωνία […]
Μαθηματικός «Περιοδικός Πίνακας» με όλα τα δυνατά σχήματα στο σύμπαν
Όσο οι πάγοι λιώνουν, η Γη αντανακλά λιγότερες ηλιακές ακτίνες πίσω στο διάστημα και έτσι η θερμοκρασία ανεβαίνει, σύμφωνα με νέα έρευνα. Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι είχε υποτιμηθεί ως τώρα το ειδικό βάρος ενός φυσικού μηχανισμού, που επιδεινώνει την κλιματική αλλαγή με το πέρασμα του χρόνου. Πρόκειται για τη διαχρονική μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας που αντανακλάται πίσω στο διάστημα, καθώς οι πάγοι και τα χιόνια του πλανήτη μας σταδιακά λιώνουν, με συνέπεια η λευκή επιφάνεια της Γης να συρρικνώνεται και […]
Νέα θεωρία περί αύξησης της θερμοκρασίας στη Γη
Τεράστια μαύρη τρύπα (ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο μας) ανακαλύφθηκε σε γειτονικό γαλαξία-νάνο. Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια πελώρια μαύρη τρύπα, που έχει μάζα περίπου ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τον ήλιο μας, η οποία βρίσκεται στο κέντρο ενός σχετικά κοντινού γαλαξία-νάνου. Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται μια τεράστια μαύρη τρύπα στο επίκεντρο ενός πολύ νέου σε ηλικία και μέγεθος γαλαξία, πράγμα που ενισχύει την άποψη ότι στο επιστημονικό ερώτημα «οι μαύρες τρύπες ή οι γαλαξίες […]
Εντοπίστηκε γιγαντιαία μαύρη τρύπα
Ανακαλύφθηκε από ομογενή ερευνητή στις ΗΠΑ. Μια ερευνητική επιστημονική ομάδα του φημισμένου Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech), με επικεφαλής τον δρα Μάριο Δημητρίου, ανακάλυψε ένα νέο σούπερ-ανθεκτικό και σκληρό μεταλλικό κράμα. Αν και μοιάζει με γυαλί, είναι το πρώτο υλικό που έχει ποτέ κατασκευαστεί, το οποίο ανταγωνίζεται σε σκληρότητα και ισχύ τον χάλυβα και μελλοντικά θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον τελευταίο σε κτίρια, γέφυρες, αυτοκίνητα και άλλες χρήσεις. Μέχρι τώρα, υπήρξε πολύ δύσκολο να βρεθούν υλικά που να είναι ταυτόχρονα […]
Νέο κράμα μετάλλου, ανθεκτικό σαν τον χάλυβα
Διαβάστηκε για πρώτη φορά το DNA τους, που αποκαλύπτει αυξημένη αντίσταση στα εντομοκτόνα. Ερευνητές στις ΗΠΑ κατάφεραν να διαβάσουν το πλήρες γονιδίωμα (DNA) του κοριού, ελπίζοντας ότι θα μπορέσουν πλέον να ρίξουν φως στο γιατί τα μικροσκοπικά αλλά άκρως διψασμένα για (ανθρώπινο) αίμα έντομα έχουν κάνει για τα καλά την επανεμφάνισή τους στα κρεβάτια πολλών χωρών και μάλιστα των πιο ανεπτυγμένων πόλεων, όπως η Νέα Υόρκη και το Παρίσι, τρομοκρατώντας ντόπιους και τουρίστες εξίσου, ακόμα και σε πολυτελή ξενοδοχεία. Η […]
Η μεγάλη «αντεπίθεση» των κοριών στα κρεβάτια
Το 2010 χαρακτηρίστηκε από πολύ ενδιαφέροντα επιστημονικά επιτεύγματα και το 2011 αναμένεται ακόμη πιο συναρπαστικό. Μέσα στο 2010, ο επιστημονικός κόσμος βίωσε μεγάλες ανακαλύψεις, όπως μία συνθετική μορφή ζωής, την πρώτη σκόνη αστεροειδούς που κατέφτασε στη Γη και τον «ξένο» (αν και γήινο) οργανισμό που εντόπισε η NASA. Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του BBC News, το 2011 θα είναι ακόμα πιο συναρπαστικό από επιστημονικής πλευράς, καθώς σε Διάστημα, Φυσική και υπολογιστές αναμένονται εντυπωσιακές εξελίξεις. «Ιδιωτική δύναμη» στο Διάστημα […]
Αυτά που περιμένει η επιστήμη μέσα στο 2011
Χονγκ Κονγκ, Κίνα Τεράστια ποσά πληροφορίας, κωδικοποιημένα στα «γράμματα» του DNA, θα μπορούσαν να αποθηκεύονται σε καλλιέργειες βακτηρίων, διαπιστώνουν ερευνητές στο Χονγκ Κονγκ. Υπολογίζουν μάλιστα ότι όλες οι μεγάλες βιβλιοθήκες του κόσμου θα μπορούσαν να χωρέσουν σε έναν σβόλο μικροβίων σε μέγεθος μπιζελιού. Επιπλέον, όμως, το πειραματικό αποθηκευτικό μέσο είναι αυτοαναπαραγόμενο και απρόσβλητο από τους συμβατικούς χάκερ. «Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να κρατάς μακροπρόθεσμα μεγάλα σετ δεδομένων σε ένα κουτί με βακτήρια που διατηρείς στο ψυγείο» εξήγησε στο AFP ο […]
Τα βακτήρια ως μονάδες αποθήκευσης δεδομένων
ε μια νέα φάση έντονης δραστηριότητας ετοιμάζεται να εισέλθει από το 2011 το άστρο του ηλιακού μας συστήματος, μετά από μια μακρά περίοδο «ύπνωσης». Το «ξύπνημα» του Ήλιου αναμένεται να φθάσει στο μέγιστο σημείο του κάποια στιγμή μέσα στο 2013 και μέχρι τότε οι επιστήμονες θα βρίσκονται σε εγρήγορση για πιθανές καταστροφικές συνέπειες στα ηλεκτρονικά συστήματα και στα άλλα δίκτυα της Γης. Μετά από δύο αιώνες παρατηρήσεων των ηλιακών κηλίδων, των σχετικά πιο ψυχρών περιοχών στην επιφάνεια του ήλιου, οι […]
Ο Ήλιος ετοιμάζεται να «ξυπνήσει» μέσα στο 2011
Αμερικανοί και Ελβετοί επιστήμονες, από δύο κορυφαίες Πολυτεχνικές σχολές του κόσμου, δημιούργησαν ένα νέου τύπου φωτοβολταϊκό σύστημα, που μιμείται τη φωτοσύνθεση των φυτών και καταφέρνει να μετατρέπει την ηλιακή ενέργεια σε καύσιμο υδρογόνο. Το μηχάνημα χρησιμοποιεί τις ακτίνες του ήλιου και ένα οξείδιο του μετάλλου, τη δημητρία (ceria), για να διασπάσει το διοξείδιο του άνθρακα ή το νερό, παράγοντας καύσιμα που στη συνέχεια μπορούν να αποθηκευτούν ή να μεταφερθούν αλλού. Τα συμβατικά φωτοβολταϊκά παράγουν μόνο επιτόπιο ηλεκτρισμό και δεν μπορούν […]
Εξελιγμένο φωτοβολταϊκό μιμείται τα φυτά
Γιορτές έρχονται και η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνεται. Βρετανοί επιστήμονες της Βασιλικής Εταιρείας Χημείας συνιστούν το μέλι ως ιδανικό «αντίδοτο» στον πονοκέφαλο και τα άλλα δυσάρεστα κατάλοιπα που αφήνει ένα μεθύσι. Οι Βρετανοί χημικοί, σύμφωνα με την Τέλεγκραφ, ισχυρίζονται ότι το μέλι, που είναι φυσικό γλυκαντικό, αποτελεί θαυμάσιο τρόπο για να αντιμετωπίζει το σώμα τις τοξικές συνέπειες της υπερκατανάλωσης αλκοόλ. Η φρουκτόζη που περιέχεται στο μέλι, βοηθά σημαντικά τον οργανισμό να διασπάσει σε αβλαβή υποπροϊόντα το αλκοόλ που κυκλοφορεί στο αίμα […]
Το μέλι αποτελεί «αντίδοτο» στα εορταστικά μεθύσια
Τα εικονικά φάρμακα (πλασέμπο) φαίνεται πως μπορούν να έχουν ευεργετική δράση σε ένα ασθενή, όχι μόνο όταν αυτός παραπλανάται και νομίζει ότι παίρνει πραγματικό φάρμακο, αλλά ακόμα κι όταν έχει επίγνωση ότι παίρνει σκέτη…ζάχαρη, σύμφωνα με μια νέα ασυνήθιστη αμερικανική επιστημονική έρευνα, στην οποία συμμετείχε μια Ελληνίδα ερευνήτρια που εργάζεται στις ΗΠΑ. Οι ερευνητές, υπό τον καθηγητή Τεντ Κάπτσουκ της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Ιατρικού Κέντρου «Μπεθ Ίσραελ» της Βοστώνης, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό […]