Η μυστηριώδης τεράστια έκρηξη, ισοδύναμη με πυρηνική βόμβα ισχύος 20 μεγατόνων, η οποία, το 1908, ισοπέδωσε μια δασική έκταση εκατοντάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων στην ερημική περιοχή Τουγκούσκα της Σιβηρίας, σχεδόν σίγουρα προκλήθηκε από έναν κομήτη που εισήλθε στην ατμόσφαιρα της Γης, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα. Η νέα εκτίμηση έγινε από ερευνητές του πανεπιστημίου Κορνέλ των ΗΠΑ, υπό τον καθηγητή μηχανολογίας Μάικλ Κέλι, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Geophysical Research Letters» που εκδίδει η Αμερικανική Γεωφυσική Ένωση, σύμφωνα με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες Science Daily και New Scientist και την εφημερίδα Independent.
To συμπέρασμα βασίστηκε σε μια μάλλον απρόσμενη ιδέα, τις εξατμίσεις του διαστημικού λεωφορείου της NASA, ένα αιώνα μετά την έκρηξη. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το μυστήριο λύνεται μέσω της μελέτης των φωτεινών κατά τη νύχτα σύννεφων, που αποτελούνται από σωματίδια πάγου και σχηματίζονται μόνο σε μεγάλο υψόμετρο (περίπου 85 χλμ., από το έδαφος) και σε πολύ κρύες θερμοκρασίες.
Σύμφωνα με τους Αμερικανούς επιστήμονες, υπάρχουν πλέον ισχυρά στοιχεία ότι η Γη χτυπήθηκε από κομήτη το 1908. Οι τεράστιες ποσότητες υδρατμών που διαχύθηκαν στην ατμόσφαιρα από τον παγωμένο πυρήνα του εισερχόμενου και διασπώμενου κομήτη, δημιούργησαν τεράστιες περιδινήσεις με τρομακτική ενέργεια στην ατμόσφαιρα, γεγονός που εξηγεί γιατί, μια μόλις μέρα μετά το περιστατικό της Τουγκούσκα, υπήρχαν τις επόμενες νύχτες ορατά λαμπερά σύννεφα σε απόσταση πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων μακριά, μέχρι τη Ευρώπη. Οι περιδινήσεις αυτές, κατά τον Κέλι, υπάρχουν στην θερμόσφαιρα, το στρώμα της ατμόσφαιρας για το οποίο λίγα πράγματα είμαι γνωστά, καθώς είναι πολύ ψηλά για να μελετηθεί από αεροπλάνα και μετεωρολογικά μπαλόνια.
Ένα παρόμοιο φαινόμενο -που βοήθησε τους ερευνητές να το συνδέσουν με το περιστατικό της Σιβηρίας- συμβαίνει όταν το διαστημικό λεωφορείο εκτοξεύεται και αφήνει πίσω του μια στήλη από τις εξατμίσεις των καυσίμων του. Μια μόνο πτήση ενός διαστημικού λεωφορείου εκπέμπει 300 τόνους υδρατμών στην θερμόσφαιρα της Γης (έναντι 100.000 τόνων που εκτιμάται ότι απελευθέρωσε ο κομήτης πάνω από τη Σιβηρία). Τα σωματίδια του νερού από τις εξατμίσεις αυτές έχει διαπιστωθεί ότι ταξιδεύουν μέχρι το Βόρειο και το Νότιο Πόλο, όπου σχηματίζουν τα λαμπερά τη νύχτα σύννεφα στο ύψος της μεσόσφαιρας (το στρώμα της ατμόσφαιρας που είναι κάτω από την θερμόσφαιρα), σε θερμοκρασίες μείον 117 βαθμών Κελσίου.
Ο Κέλι και οι συνεργάτες του μελέτησαν διαδοχικές πτήσεις των διαστημικών λεωφορείων μεταξύ 1997 – 2007 και παρατήρησαν ότι ακολούθησε, μετά από κάθε εκτόξευση, ο σχηματισμός αυτών των λαμπερών νυχτερινών σύννεφων. Ο Κέλι θεωρεί ότι κάτι ανάλογο συνέβη το 1908, όταν μετά την πτώση του κομήτη στη Σιβηρία, οι νυχτερινοί ουρανοί φωτίστηκαν με λαμπρότητα για αρκετές νύχτες μέχρι την Ευρώπη. Σύμφωνα με τις επιστημονικές εκτιμήσεις, ο κομήτης άρχισε να διαλύεται στο ίδιο περίπου υψόμετρο που το διαστημικό λεωφορείο αφήνει το ίχνος της εξάτμισής του μετά την εκτόξευσή του. Και στις δύο περιπτώσεις οι υδρατμοί εισήλθαν στην γήινη ατμόσφαιρα προκαλώντας το φαινόμενο των λαμπρών νυχτερινών ουρανών.
Το αίνιγμα είναι πώς οι υδρατμοί κατάφεραν να ταξιδεύσουν τόσο μακριά χωρίς να διαλυθούν.Οι επιστήμονες το αποδίδουν στην ύπαρξη των περιδινήσεων υψηλής ενέργειας στην ανώτερη ατμόσφαιρα, που μπορούν να μεταφέρουν τα σωματίδια νερού με ταχύτητα 500 μέτρων το δευτερόλεπτο. Πάντως δεν έχουν όλοι οι επιστήμονες πειστεί με τη νέα ερμηνεία και ορισμένοι υποστηρίζουν ότι το περιστατικό της Σιβηρίας προκλήθηκε από πτώση μετεωρίτη,υπολείμματα του οποίου όμως δεν έχουν βρεθεί.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ